
بنای ماندگار در قزوین
قزوین بهعنوان یکی از قطبهای مهم گردشگری محسوب میشود و دارای آثار و بناهای تاریخی ماندگاری است که در کنار جاذبههای طبیعی و گردشگری این شهر میدرخشد. قلعهها، بازارها، کاروانسراها، آبانبارها، مساجد و آرامگاهها از جمله این آثار هستند که هر بینندهای را در نگاه نخست به خود جلب میکند و بهراحتی نمیتوان از آنها گذشت.
یکی از آثار کمتر شناختهشده قزوین آرامگاه حمدالله مستوفی است. مقبره حمدالله مستوفی، دانشمند بزرگ، جغرافیدان و تاریخنگار مشهور در سمت مشرق قزوین و در محله پنبهریسه این شهر قرار دارد.
در ورودی این محوطه در سمت جنوبغربی میدانگاهی قرار دارد و حصاری گرداگرد بنا در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی برای جلوگیری از خرابی بنا ساخت شده است. محوطه کنونی آرامگاه بیش از ۳۸۰ متر مربع مساحت دارد که۳۰ متر از آن، زیربنای برج و بقیه حیاط آرامگاه است. این آرامگاه به صورت برجی است که در قرن هشتم هجری قمری ساخته شده و از بناهای باشکوه اواخر دوره مغول بهشمار میرود.
مقابل در این بنا، راهپلهای وجود دارد که به سردابی منتهی میشود و قبر درون سرداب قرار گرفته است. نقشه بنا در خارج در قسمت پائین به صورت مربع و در قسمت بالا به هشتضلعی و سپس به استوانه تبدیل میشود و گنبد روی آن قرار دارد. این آرامگاه به «گنبد دراز» نیز معروف است. در بنا در جانب غربی قرار دارد و از چوب ساخته شده و خود بنا بالاتر و جایی که بنا به استوانه تبدیل شده، کتیبهای از کاشی لاجوردی قرار دارد که با خط نستعلیق شرح زندگی حمدالله مستوفی به اختصار بیان شده است. حمدالله مستوفی مؤلف ظفرنامه، تاریخ گزیده و نزهتالقلوب، دانشمند معروف سده هشتم هجری قمری است. بالای کتیبه و دورتا دور زیر گنبد مقرنسکاری شده و روی آن گنبد فیروزهای مخروطیشکلی قرار گرفته که از آجر بوده است و همین امر موجب شده تا این بنا از دیگر آثار تاریخی شهر متمایز شود. داخل بنا نیز آثار تاریخی زیبایی وجود دارد و به شکل اتاق چهارگوشی ساخته شده که کف آن با کف حیاط برابر است و سطح آن صاف و با سنگهای معمولی سنگفرش شده است. در جانب شرقی این اتاق و بالای آن فضای طاقچهمانندی وجود دارد که دری دولنگه در آنجا قرار داشته است. سقف اتاق به شکل گنبد است و در قسمت زیر پایههای گنبد، دورتادور کتیبهای است که در آن سورهای از قرآنکریم به خط نسخ گچبری شده و در سالهای بعد با مرمت بنا این کتیبه رنگآمیزی نیز شده است.